ธรรมชาติของนกหัวจุกหรือนกทุกชนิดต้องมีการผลัดขน หรือ เซียนนกเรียกว่าถ่ายขน เพื่อเปลี่ยนขนเก่าที่หมดอายุการใช้งาน
ออกให้หมดแล้วงอกขนใหม่ที่พร้อมใช้งานไปอีก 1 ปี อย่างมีประสิทธิภาพ ขนที่ดีมีไว้ใช้งานเพื่อการบิน การทางตัว ความอบอุ่น
ป้องกันสัตว์ร้าย และบ่งบอกลักษณะความพร้อมทางเพศ และบ่งบอกเพศ
เหตุมดนกถึงต้องผลัดขนช่วงฤดูฝนเป็นส่วนมาก โดยเแพาะนกที่สมบูรณ์หรือนกที่อยู่ในธรรมชาติ เกือบร้องทั้งร้อย
ถ่ายขนช่วงหน้าฝน ก็เนื่องมากจากหลังจากหน้าฝนแล้วเข้าสู่หน้านาว นกต้องใช้ประโยชน์จากคนเพื่อป้องกันความหนาวเย็น
จากธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ธรรมชาติจึงบังคับให้นกทั้งหลายรวมถึงนกหัวจุก ถ่ายขนในช่วงฤดูฝน ก่อนฤดูหนาวมาถึง
สิ่งที่นักเลี้ยงนกหัวจุกมือใหม่กังวลคือ
- เมื่อไร่มันจะถ่ายขนสุด
- เมื่อไร่นกจะถ่ายขนหมดไว ๆ
- ทำอย่างไรจะให้นกถ่ายขนได้หมดทั้งตัวเป็นขนใหม่หมด
- ถ่ายขนสุดแล้วทำไงจะทำให้ฟอร์มการเล่นกลับมาเหมือนเดิมหรือดีกว่าเดิม
- นกจะอ้วนไหมถ้าให้อาหารเพียบ ๆ ให้นกสมบูรณ์
- ช่วงนกถ่ายขน หิ้วนกไปแข่งไปซ้อมนกจะยังเป็นปกติหรือไม่
คำถามเหล่านี้มีคำตอบเป็นแนวทางในการตัดสินใจทำอย่างหนึ่งอย่างใดกับนกของท่าน อย่างถูกต้องตามประสบการณ์และ
หลักการที่ผ่านการกลั่นกรองมาแล้ว ด้านล่างนี้ครับ...
นกถ่ายขนแบ่งเป็นสามช่วงง่าย ๆ คือ
ช่วงเริ่มถ่าย (ขนเริ่มหลุด)
ช่วงเริ่มถ่ายนี้ นกส่วนมากจะทิ้งขนตัว(ขนอุย)ก่อนเป็นอันดับแรก ขนตัวจะร่วงมากติดก้นกรงผิดสังเกตุ ในช่วง กุมภาพันธ์ มีนาคม เมษายน
ของแต่ละปี แต่ไม่ทุกตัวนะครับที่ถ่ายขนช่วงนี้แต่ 95% จะถ่ายขนช่วงนี้ครับ พอขนตัวร่วงไปซักระยะ ขนหางและขนที่ปีก ก็จะเริ่มร่วงตาม ๆ กันมา
ช่วงนี้นกต้องการพลังงานและการพักผ่อนมาก ๆ อาหารที่ควรให้ควรเป็นผลไม้เป็นหลัก และห้ามให้อาหารสำเร็จรูปในช่วงที่เริ่มถ่ายขนเด็ดขาด
ถ้าให้อาหารสำเร็จรูปช่วงนี้ นกร่างการจะสมบูรณ์ขึ้น ช่วงที่ทิ้งขนก็จะยาวนานออกไป ช่วงนี้เป็นไปได้ให้กล้วยและมะละกอยืนพื้น นักเลี้ยงนกจำนวนหนึ่ง
มักเชื่อว่า เมื่อนกเริ่มทิ้งขนแรกนี้ให้เอาผ้าคลุมกรง กลุมให้มิด นกจะถ่ายขนเร็ว สุดไว แต่ในทัศนของผู้เขียนเห็นว่า การทำแบบนั้นนกจะเสียสุขภาพจิต
และเสียสมดุลย์ในร่างกายอย่างมากและรวดเร็วเกินไป เมื่อนกถ่ายขึ้นมาแล้วจะไม่เก่งหรือไม่สมบูรณ์เหมือนเก่า สิ่งที่ผู้เขียนแนะนำคือ แยกนกตัวดังกล่าว
ไปแขวนในที่ ที่ไม่มีสิ่งที่รบกวนมัน เช่นคนไม่พลุกพล่าน ไม่มีหมาแมวกวน ไม่มีนกรบหรือท้ามันหรืออัดกับมัน ปล่อยให้มันมีอารมณ์คงที่ นกจะเริ่มทะยอยผลัดขน
ตามเวลาของธรรมชาติแต่ละตัว ช่วงนีร้ใช้เวลาประมาณ 3 - 6 สัปดาห์
ช่วงกำลังถ่าย (ขนหลักหลุดรุ่ย)
ช่วงนี้เป็นช่วงที่ขนหลักของนกกำลังร่วงเละเทะ สิ่งที่ทำได้ช่วงนี้คือใหนกอยู่เงียบ ๆ และไม่ต้องอาบน้ำนห ถ้าเอานกไปอาบน้ำช่วงนี้ การถ่ายขนใหญ่จะหยุดชะงักและ
เป็นเหตุให้ถ่ายไม่หมด หรือนกหยุดถ่ายขนได้ ช่วงนี้นกจะอ่อนแอที่สุดในช่วงทั้งสามช่งถ่ายขน ห้ามนกนกไปเทียบนก หรือเอานกไปเที่ยวนกอบ้านช่วงนี้ เพราะนกบางตัว
อาจจะถอดใจ หรือ หักหงิกไปได้ในช่วงนี้ถ้าถูกอัดจัด ๆ ได้ ช่วงนี้ควรดูและด้วยการให้อาหารผลไม้ เริ่มให้อาหารเม็ดได้ในช่วงนี้และให้วันละนิด อย่าให้แบบทิ้งไว้เต็ม
ถ้วยอาหาร นกจะเบื่ออาหารสำเร็จ และอาจทำให้อาหารสำเร็จดังกล่าวขึ้นราได้
อาจจะทำอาหารสำเร็จให้นกกินเองในช่วงนี้ได้ โดยการเอาอาหารสำเร็จไม่ว่าจะเป็นอาหารถ้วยทอง(แท้), อาหารซูปเปอร์900, เบอร์8 หรือยี่ห้ออื่น ๆ ที่เม็นเม็ดเล็ก ๆขนาดไล่เลี่ยกัน
มาประมาณ 4 ช้อนโต๊ะ แล้วเอาน้ำมันตับปลา ชนิดเม็ดเหลือง ๆ มาบีบเอาแต่น้ำ ใช้น้ำมันตับปลาประมาณ 6 เม็ด ต่ออาหาร 4 ช้อนโต๊ะพูน ๆ จากนั้นเขย่าให้ถ่วง อาจใช้เวลาเขย่า
ประมาณ 5-10 นาที เพื่อให้เข้ากันแล้วทิ้งไว้ 1 คืน จากนั้นวันรุ่งขึ้น ให้เอาผงชมพู ที่ให้นกพิราบ(หาซื้อได้ตามร้านขายอาหารนก) กิโลกรัมละ 150 บาท เป็นผงฝุ่นสีชมพู โรยทั่ว ๆ บาง ๆ
นิดหน่อย ไม่ต้องเยอะมาก แล้วเข่าให้ผลติดที่เม็ดอาหาร ทั่ว ๆ แล้ว เอาให้นกกินได้ เฉพาะนกที่ถ่ายขนช่วงนี้ นกจะขนร่วงดี และเมื่อถ่ายเต็มแล้ว นกจะขนขึ้นมันเร็วและ พร้อมแข่งเร็วกว่านกที่คลุมผ้า
ไม่เห็นเดือนเห็นตะวันมากมายนัก
ช่วงขนกำลังขึ้น (ขนเริ่มขึ้นแต่ยังไม่ขึ้นมันที่ขน)
ช่วงนี้เป็นช่วงสุดท้ายของการผลัดขนของนกแล้ว นกเริ่มคึกคัก เพราะขนใหม่เริ่มขึ้น ให้นำอาหารที่ผสมดังกล่าวที่บอกด้านบน ให้นกกินเรื่อย ๆ วันละนิดวันละหน่อย แต่ไม่จำเป็นต้องให้ทุกวัน
นกจะเริ่มมีขนที่สมบูรณ์งอกขึ้นอย่างรวดเร็ว และเป็นสีเข้ม ช่วงนี้หากจะพานกออกไปเที่ยวนอกบ้านบ้างก็เป็นการดี แต่อย่าเอาเข้าราวรบนกเด็ดขาดเพราะว่า นกกำลังมีระบัด(หนามแหลม)
ขึ้นตามร่างกาย นกจะระคายตัวและเข็ดการร้องเมื่อถ่ายขนสุดแล้ว เอานกออกไปเที่ยวนอกบ้านอาจจะไปบ้านเพื่อ หรือไปสนาม เอานกแขวนไว้ในที่ห่าง ๆ ระวังอย่าให้โดนนกอื่นอัดได้ นกจะค่อย ๆ
เพิ่มความคึกคักให้กับตัวเอาตามความสมบูรณ์ของนกที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ
ส่วนที่นกถ่ายขนสุดช้าที่สุด คือจุกและแก้มสีแดง แก้มแดงของนกเห็นเล็ก ๆ แบบนั้นประกอบด้วยขนเล้ก ๆ หลายสิบเส้นมาก ๆ ครับ และจุกก็จะเป็นส่วนสุดท้ายที่นกถ่ายขนสุด และเมื่อนกถ่ายขนจนสุดหมดแล้ว
ประเมินจากสายตาเราก็ได้ว่านกสุดดีแล้ว ก็ยังไม่ควรเอานกเข้าราวซ้อมหรือนกนกเข้าแข่งขัน ถ้าหากจะเลี้ยงนกตัวนี้ให้เก่งและสดชื่อไปอีกนาน ๆ ให้ทิ้งระยะเวลาไปอีก 1 เดือน นับแต่วันที่เราเห็นด้วยสายตา
ว่านกถ่ายเต็มแล้ว เนื่องจากว่านกนั้นแท้ที่จริงแล้วยังถ่ายไม่สุด ยังมีหนามเล้ก ๆ ตามร่างการซึ่งตาเรามองไม่เห็น แทงแซมตามรูขุมขนเล้ก ๆ ตามร่างกายอีกมาก ดังนั้น เราควรนกนกเข้าราวซ้อม
เมื่อเห็นว่านกถ่ายสุดไปแล้วประมาณ 1 เดือน ช่วงนี้ควรให้นกอาบน้ำบ่อย ๆ นกจะถ่ายขนสุดเร็วอย่างมากด้วยครับ
ข้อพึงระวังในการเลี้ยงนกถ่ายขน
* อย่าให้นกโดนอัดช่วงถ่ายขน
* อย่างเอาไปไปซ้อมในราว
* อย่าเอานกอาบน้ำช่วงเวลาที่บอกด้านบน
* อย่าเอานกคลุมผ้าไม่เห็นเดือนเห็นตะวัน
เลี้ยงนกต้องเข้าใจธรรมชาตินก นกจะเข้าใจธรรมชาติการเลี้ยงของเจ้าของเช่นกัน พบกันใหม่เล่มต่อไปครับ เล่มนี้หมดพลังยุทธแต่เพียงเท่านี้
เจอกันเล่มที่หน้าเล่มต่อไปครับ
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น